автордың кітабынан сөз тіркестері  Соғыс өнері

Сунь-цзы

9. Тәртіптен тәртіпсіздік туады, ерліктен қорқақтық туады, күштіліктен әлсіздік туады. Тәртіп пен тәртіпсіздік — бұл сандар; батылдық пен қорқақтық — қуат; күш пен әлсіздік — пішін.

8. Бәрі араласып, қарбаласып, аласапыран шайқас болса да, бәрібір көңіл-күйді бұзудың қажеті жоқ; кіл дүние қайнап, көпіршіктеніп, пішіні өзгеріп кетсе де, жеңіліске ұшырайсың деген сөз емес.

ерте замандарда жақсы күрескен адам ең алдымен өзін жеңілмейтін етіп тәрбиелейді және дәл осы күйінде жауды жеңе алатын сәтін күтеді

Егер сен өзіңді біліп, бірақ жауыңды жақсы білмесең, бір рет жеңгеніңмен, келесі жолы жеңіліс табасың; Егер сен өзіңді де, оны да танымасаң, әр соғысқан сайын жеңіліске ұшырайсың

Соғыс — алдаудың жолы. Сондықтан, қолыңнан бірдеңе келсе де, қарсыласыңа оны білтіртпе; егер сен бір дүниені пайдаланып жатсаң, оны қолданбай жатқандай көрсет; сен оған жақын орналасқан болсаң да, алыс орналасқандай кейіп таныт; оны өз игілігіңе пайдалан; оның көңілін қалдырып тұрып, жаулап ал; егер жау толықтай дайын болса, сен де бәріне дайын бол; егер ол күштірек болса — аулақ бол; оның ашуына тиіп, мазасын әбден қашыр; кішіпейіл кейіпке еніп, оның бойында тәкаппарлық сезімін оят; егер оның күші әуелгідей мықты болса, оны шаршат; егер оның жауынгерлері тату болса, олардың арасына іріткі сал; оған шабуылды ол дайын емес сәтте жаса; ол күтпеген кезде шабуылға аттан.
8

Қуат — садақ тартумен, яғни соққы уақытын анықтап, жебені босатумен бірдей

7. Дауылды ағынның жылдамдығымен өзіне тас тасуға мүмкіндік беретін нәрсе — оның күші. Жыртқыш құстың жемтігін алуда жылдамдығын арттыруға мүмкіндік беретін нәрсе — соққының уақыты. Сондықтан жақсы күресе алатын адамның қуаты — жүйріктігі, сол жүйріктігінің қысқа уақыт аралығында нәтижелі болуы.

6. Күн мен айдай батады және қайтадан шығады; жыл мезгілдеріндей өледі және қайта туады. Әлемде бар болған бес үн түрі бар, бірақ сол бес үннің қосындысынан шығатын үндер санының бәрін есту мүмкін емес; бар болғаны бес түрлі түс бар, бірақ осы бес түстен шығатын түстердің бәрін көріп үлгеру мүмкін емес; бар болғаны дәмнің бес түрі болса, бірақ сол бес дәмнен шығатын барлық жаңа дәмді татып көру мүмкін емес. Соғыста тек екі әрекет бар — дұрыс шайқас мен айла-тәсіл, бірақ дұрыс шайқас пен айла-тәсілдегі барлық өзгерістерді санап шығу мүмкін емес. Дұрыс шайқас пен айла-тәсіл бірін-бірі тудырады және аяқталмайтын цикл іспеттес. Оларды кім өзгерте алады?

Жалпы соғыс алаңында жаумен дұрыс шайқасу маңызды, бірақ айла-тәсіл арқылы ғана жеңіске жетуге болады. Демек, айла-тәсілді жақсы қолданатын адам аспан мен жердей шексіз, Хуан Хэ мен Янцзы-цзян сияқты сарқылмас болады.

3. Қарсыласпен бетпе-бет келгенде, әскерді жеңілмейтін ету — дұрыс шайқасу мен айла-тәсіл.