Ағартушылық дәуірінде Рене Декарттың cogito ergo sum («Мен ойлаймын, сондықтан да өмір сүремін») максимасы адамзаттың айқындаушы қабілетінің рөлін ақыл-ойға бекітіп, оның тарихи негізгі орынға деген талаптарын негіздеді. Басқарушы топтардың ақпаратқа монополиясы бұзылды, мүмкіндіктер дәуірі келді.

Адам ақыл-ойының үстемдігі адам санасымен теңесе алуы немесе одан басым түсуі мүмкін машиналардың таралуын ішінара жояды. Бұл Ағартушылық дәуіріндегіден кем емес терең өзгерістерден белгі береді. Тіпті адам деңгейіндегі кез келген зияткерлік тапсырманы шешетін және әр түрлі пәндер шеңберіндегі тапсырмалар мен ұғымдарды байланыстыра алатын жалпы жасанды интеллект (Artificial general intelligence, AGI) пайда болмаса да, қолданыстағы ЖИ