Қазір көкіректен ғайып болған ұғымның бірі – ҚАЙСАР РУХ! Оның орнын жігерсіздік, жылауықтық, қайратсыздық, табансыздық, жауапкершілік арқаламайтын ездік, еркіндікке ұмтылмайтын бейшаралық, саналы түрде сілкінбейтін еріншектік басты. Қайсар рухты мүсіркеу тілейтін, жылам-сақтықты семірте түсетін оңбаған бір термин ауыстырды. Ол – «балалық травма»!
Жұрт екеумізді көріп, толқып, тебіреніп кетті. Бір қара-саң, Өзекең бәрінің алдында кішірейіп, менен кешірім сұрап тұрған сияқты. Ал шындығында кішіпейіл мінезімен биіктеп, тау тұлғаға айналып кетті. Кісіліктің кішілікте екенін ісімен дәлелдеді.
Мен сөзден тосылдым. Ол сөккен жоқ. Керісінше қам-шының тарихын түсіндіре бастады. Сөйтсем қамшы төрт, алты, сегіз, он екі, он алты өрім болады екен. Бұрынғы қазақтар жолаушының қамшысына қарап-ақ, оның батыр, би, төре, малшы, елші екенін ажыратыпты. Ал мен спек-такльдегі батыр жігіттерге социалистік ауылдардағы малшыдан көрген төрт таспалы қамшы ұстатып қойыппын. Оның өзі беріде пайда болған қамшы екен»
Келешек жастардыкі ғой. Мен соларға сенемін. «Ел аман болса ер туғызбай қоймас» деген. Осы мәдениетті қорғайтын әлі талай ерлер өмірге келер. Тек уайымым: олар ішкенге мәз, жегенге тоқ ұрпақ болмаса екен.
