Салт-дәстүр сөйлейді - Санжар Керімбай
Шыңдыққа келгенде, қазақ халқының салт-дәстүрлері туралы көп біле бермейді екенмін. Әрине, ата-әжеміз үйреткен, әке-анамыз айтып отыратын ақыл-өсиеттерінен ғана естейтінмін, бірақ салт, жоралғыларымыз туралы оқып, зерттеп көрген емеспін. Бұл кітапты оқып бастауымның себептерінің бірі: басымда “Біздің ырым, салт-дәстүрлеріміз көп, ананы істеме, мынаны бүйтпе дегендері тағы бар, ал оларды неге жасауға болмайды. Бұл сөздердің мән-мағынасы неде?” деген сұрақтар көп болатын. Соның жауабын аламын деген оймен, беліме қанжығамды байлап, кірісіп кеттім.
Жалпы, бұл кітап қазақ халқындағы салт-дәстүрлердің, барлық болмаса да, көзін ашады. Бесікке неге салу керек, күлді неге басуға болмайды, адыраспанмен неге аластау керек, ана баланы емізгенде неге басына орамал киіп отыруы керек, тұсау кесу дәстүрі, сүндеттеу, неке қию, ұзату және т.б туралы қисса, аңыз ретінде жазылған. Кейде ертегі оқып отырғандай болдым. Кейбірлерін мектеп қабырғасында оқығанмын, соларды еске түсіріп бір қуанып қалдым. Оқып отырған кезімде “Бұл қисса, аңыздарды балаларыма үйретіп кетсем екен” деген ой келді. Беріліп отырған отбасы хрестоматиясы әр үйдің төрінде тұруы керек деп ойлаймын. Егер де әр отбасы дәстүрлерімізді дәріптеп, сақтап, келесі ұрпаққа беріп отырса, біз идеологиямызды жоғалтпай, Америка, Ресей, Араб елдеріне еліктеушілік тоқтатылатын еді.
Тағы да оқып отырып, өз халқымның даналығына, саналығына тәңті болдым. Аталарымыз әр нанның қиқымын ысырап қылмаған, әр тірі жәндік пен жануарды сыйлап, құрметтеп, киесін дәріптей білген, отбасыда қыздың рөлін жоғарыға қойған, табиғаттағы түрлі құбылысты түсіндере білген, тән мен қатар жанның да таза сақтау жолдарын айтып кеткен.
