Катта ўйин. Икки империя тўқнашуви
«Питер Ҳопкирк қўл урадиган ҳар бир ҳикоя бутунлай ўзига жалб қилади»
— The Washington Post газетаси
Марказий Осиёнинг бугунги харитасини чизиб берган «Катта ўйин» ҳақида эшитганмисиз? Бу минтақадаги хонликларни ўзига вассал ва мустамлакага айлантириш учун икки қудратли империя — Чор Россияси ва Британия ўртасида кечган кураш «Катта ўйин»га асос бўлди. Ушбу китоб минтақада қарийб бир аср давом этган сиёсий ўйинлар, гилам ости дипломатияси, қонли жанглар ва катта ҳудудни ўз таъсири доирасига тушириш учун халқаро босим ҳақида қизиқарли тильда ҳикоя қилади. Ҳикоя бўлганда ҳам воқеаларни ўз кўзлари билан кўрган шоҳидларнинг ҳикоялари.
Геосиёсий бир ўйин тарзида кечган бу курашда томонлар ким кўпроқ ва каттароқ ҳудудни эгаллаш пайида эди. Чор Россияси Ҳиндистонга чиқиш, инглизлар тасарруфидаги ҳудудни ўзиники қилишни кўзласа, Британия империяси бунга гоҳ буфер давлатлар яратиш, гоҳ Ҳиндистон мулки чегараларини кенгайтириш орқали қарши туради. Россия ҳам инглизлар эгаллаб олмасидан бурун хонликларни ўз империясига қўшиб олишга ошиқади.
Буюк британиялик ёзувчи, тарихчи ва журналист Питер Ҳопкирк Марказий Осиё ва Кавказга бир неча бор хизмат сафари билан келган. У олиб борган тадқиқотларнинг катта қисми Британия кутубхонасининг Ҳиндистон ишлари бўйича архивида сақланади.
Ҳопкиркнинг «Катта ўйин: икки империя тўқнашуви» асари илк бор 1990 йилда чоп этилган.
— The Washington Post газетаси
Марказий Осиёнинг бугунги харитасини чизиб берган «Катта ўйин» ҳақида эшитганмисиз? Бу минтақадаги хонликларни ўзига вассал ва мустамлакага айлантириш учун икки қудратли империя — Чор Россияси ва Британия ўртасида кечган кураш «Катта ўйин»га асос бўлди. Ушбу китоб минтақада қарийб бир аср давом этган сиёсий ўйинлар, гилам ости дипломатияси, қонли жанглар ва катта ҳудудни ўз таъсири доирасига тушириш учун халқаро босим ҳақида қизиқарли тильда ҳикоя қилади. Ҳикоя бўлганда ҳам воқеаларни ўз кўзлари билан кўрган шоҳидларнинг ҳикоялари.
Геосиёсий бир ўйин тарзида кечган бу курашда томонлар ким кўпроқ ва каттароқ ҳудудни эгаллаш пайида эди. Чор Россияси Ҳиндистонга чиқиш, инглизлар тасарруфидаги ҳудудни ўзиники қилишни кўзласа, Британия империяси бунга гоҳ буфер давлатлар яратиш, гоҳ Ҳиндистон мулки чегараларини кенгайтириш орқали қарши туради. Россия ҳам инглизлар эгаллаб олмасидан бурун хонликларни ўз империясига қўшиб олишга ошиқади.
Буюк британиялик ёзувчи, тарихчи ва журналист Питер Ҳопкирк Марказий Осиё ва Кавказга бир неча бор хизмат сафари билан келган. У олиб борган тадқиқотларнинг катта қисми Британия кутубхонасининг Ҳиндистон ишлари бўйича архивида сақланади.
Ҳопкиркнинг «Катта ўйин: икки империя тўқнашуви» асари илк бор 1990 йилда чоп этилган.
Құқық иегері: ООО "Asaxiy Books"
Түпнұсқа жарияланған күн: 2023
Баспа: Asaxiy Books
Аудармашы: Шодиёр Нишонбоев
Қағаз беттер: 775
Кітаптың басқа нұсқалары1
Катта ўйин. Икки империя тўқнашуви
·
Дәйексөздер17
қанчалик қаттиқ урсангиз, жим туриши шунчалик давомий бўлади
1812 йилнинг бошларида Лондон ва Калькуттанинг енгил нафас олишига сабаб бўладиган ҳодиса содир бўлди – Наполеон ва Aлександр ўртасидаги инглизларни хавотирга солиб келаётган иттифоқ бузилди. Ўша йилнинг июнь ойида Наполеон Ҳиндистонга эмас, балки Россияга ҳужум қилди ва дунёни ҳайратлантирган тарихдаги энг ҳалокатли бурилиш юз берди.
Ундаги ёзувлар эса бутун бир ҳикояни сўзлаб беради. Биринчи тахтага “Наполеон Бонапарт 1812 йилда бу йўлдан 400 000 киши билан ўтди”, иккинчи тахтага эса “Наполеон Бонапарт 1812 йилда бу йўлдан 9000 киши билан ўтди” деб ёзилган.
