Hukmronlik va zabt etishlar. Chingiziylar va ularning davlatlari yilnomasi
Aziz kitobxonlar ma'lumingizkim, xalqimizda har kim yetti otasining ism-sharifini bilishi kerak degan aqida bor. Zero, inson bolasi o'z padari buzrukvoriga qarab qad rostlaydi. Bobokalonlarimizdan biri Mirzo Ulug'bekning nomini, munajjim bo'lganini, nari borsa o'z o'g'lini olib tashlashni bilamiz, xolos. Qo'lingizdagi kitob esa Mirzo Ulug'bek iste'dodining yana bir qirrasi — tarixchilik faoliyatining mahsulidir. Uni mutolaa qilganlar nasional yetti ajdodini, balki butun shajarasini bilib oladi, desak zarracha mubolag'a bo'lmaydi.
Дәйексөздер5
Sulton Muhammad O‘zbekxon o‘zining el-ulusi bilan ilohiy saodat va fazilatga yetishgach, hazrati Sayid Otaning g‘ayb ishorati va Allohning inoyati bilan ularning barchasini Movarounnahr diyori sari olib keldi. Hazrati Sayid Otaga, unga Allohning rahmati va rizoligi bo‘lsin, quloq solishdan bo‘yin tovlaganlar, bu saodatdan bebahra holda, u yerda (Dashti Qipchoqda) qoldilar va «qalmoq» degan nomga mansub bo‘ldilarki, buning ma’nosi «qolgan» demakdir. Hazrati Sayid Ota, – unga Allohning rahmati va rizoligi bo‘lsin, – hamda Sulton Muhammad O‘zbekxon bilan hamrohlikda Movarounnahrga kelgan kishilardan: «Bu kelgan kim?» – deb so‘radilar. Ularning sardori va podshohi O‘zbekxon bo‘lgani uchun ularni «o‘zbek» deb atadilar. Shu sababdan o‘sha zamondan boshlab Movarounnahrga kelgan kishilar «o‘zbek» deb atala boshlandi. Dashti Qipchoqda qolib ketgan kishilar esa «qalmoq» bo‘ldilar»
«Odam Ato zamonidan bugungi kungacha biron podishohning sipohi turklarnikidan mufassal bo‘lmagan»
«Sohibqironi a’zam Chingizxoni muazzam, – deb o‘qiymiz ushbu asarda, – biror din-u millatga yon bosmagan. Bir millatning ikkinchi bir millat ustidan ustunligi taassubidan o‘zini nari tutardi, musulmonlar toifasining ulamo va zohidlarini e’zoz ko‘rardi»
