Ⴇამაზ Ⴋჭედლიძე

Ⴋსოფლიოს დამწერლობები

Шрифты предоставлены компанией «ПараТайп»

© Ⴇამაზ Ⴋჭედლიძე, 2018

Ⴜიგნის ძირითადი დანიშნულებაა — უცნობი ენების ამოცნობა მათი დამწერლობების გარე ნიშნების მიხედვით. Ⴚნობარი მოიცავს მსოფლიოს ორასზე მეტ დამწერლობამქონე ენას. Ⴃიდი რაოდენობით მოცემულია ტაბულები და მაჩვენებლები, რომლებიც უადვილებენ მკითხველს ცნობარის ხმარებას.

12+

ISBN 978-5-4490-3218-8

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Оглавление

1. Ⴋსოფლიოს დამწერლობები
2. Ⴜინასიტყვაობა
3. ႤႥႰႭႮႳႪႨ დამწერლობები
4. Ⴁერძნული დამწერლობა (ძვ. წ. 9 ს.)
5. Ⴊათინური დამწერლობა (ძვ. წ. 7 ს.)
6. Ⴕართული დამწერლობა (ძვ. წ. 5 ს. (ძვ. წ. 412 წ.)
7. Ⴐუნული დამწერლობა (ახ წ. 1 ს.)
8. Ⴉოპტური დამწერლობა (3 ს.)
9. Ⴑომხური დამწერლობა (5 ს. (406 წ.)
10. Ⴈრლანდიური დამწერლობა (8 ს.)
11. Ⴑლავური დამწერლობა (9‒10 სს.)
12. Ⴉომი დამწერლობა (14 ს.)
13. Ⴐუსული დამწერლობა (18 ს. (1708 წ.)
14. Ⴋისიონერული დამწერლობა (19 ს.)
15. Ⴙეროკის მარცვლოვანი ანბანი (1809 წ.)
16. Ⴎოლარდის დამწერლობა (20 ს.)
17. ႠႾႪႭ ႠႶႫႭႱႠႥႪႤႧႨႱ დამწერლობები
18. Ⴄბრაული დამწერლობა (ძვ. წ. 3 ს.)
19. Ⴑირიული დამწერლობა (ახ. წ. 1 ს.)
20. Ⴀრაბული დამწერლობა (ახ. წ. 6 ს.)
21. ႹႰႣႨႪႭ-ႠႶႫႭႱႠႥႪႤႧ ႠႴႰႨႩႨႱ დამწერლობები
22. Ⴄთიოპური დამწერლობა (ძვ. წ. 11 ს.)
23. ႱႠႫႾႰႤႧ ႠႦႨႨႱ დამწერლობები
24. Ⴃევანაგარი
25. Ⴁენგალური დამწერლობა (16 ს.)
26. Ⴂურმუქხი დამწერლობა (16 ს.)
27. Ⴂუჯარატული დამწერლობა
28. Ⴒიბეტური დამწერლობა (7 ს.)
29. Ⴍრიჲა დამწერლობა
30. Ⴉანნადა დამწერლობა (5 ს.)
31. Ⴋალაჲალამური (8ს.)
32. Ⴒამილური დამწერლობა (7 ს.)
33. Ⴑინგალური დამწერლობა (9 ს.)
34. Ⴎალი დამწერლობა
35. Ⴋონური დამწერლობა (6 ს.)
36. Ⴊაოსური დამწერლობა (10 ს.)
37. Ⴉხმერული დამწერლობა (6 ს.)
38. Ⴓჲგურული დამწერლობა (8 ს.)
39. Ⴁატაკური დამწერლობა
40. Ⴁუგიური დამწერლობა
41. Ⴢავანური დამწერლობა
42. Ⴀვესტური დამწერლობა (ძვ. წ. 5 ს.)
43. ႸႭႰႤႳႪႨ ႠႶႫႭႱႠႥႪႤႧႨႱ დამწერლობები
44. Ⴈეროგლიფური დამწერლობა (ძვ. წ. 60 ს.)
45. Ⴢაპონური დამწერლობა (8 ს.)
46. Ⴉორეული დამწერლობა (15 ს.)
47. Ⴒაჲური (Ⴑინ პინ) დამწერლობა
48. Ⴌასი დამწერლობა
49. ႹႰႣႨႪႭႤႧ ႠႫႤႰႨႩႨႱ დამწერლობები
50. Ⴉრი დამწერდლობა
51. ႠႰႵႠႳႪႨ დამწერლობები
52. Ⴎიქტოგრაფიული დამწერლობა (17 ს.)
53. Ⴋაჲას დამწერლობა (1 ს.)
54. ႲႠႡႳႪႤႡႨ და ႫႠႹႥႤႬႤႡႪႤႡႨ
55. Ⴃამწერლობების სახეობები და ენები, რომლებიც მათ ხმარობენ
56. Ⴃამწერლობების ძველი სისტემები
57. Ⴁერძნულ-ლათინური ასოების განვითარება
58. Ⴕართული ასოების განვითარება
59. Ⴕართული შრიფტის სახეობები
60. Ⴀღმოსავლური დამწერლობების ციფრები
61. Ⴋსოფლიოს ენები
62. Ⴋსოფლიოს ენების გენეალოგიური კლასიფიკაცია
63. Ⴃამწერლობების გეოგრაფიული კლასიფიკაცია
64. Ⴃამწერლობების გეოგრაფიულ-გენეალოგიური კლასიფიკაცია
65. Ⴃამწერლობების ანბანური მაჩვენებელი
66. Ⴃამწერლობების სტრუქტურული კლასიფიკაცია
67. Ⴃამწერლობების ქრონოლოგიური მაჩვენებელი
68. Ⴊათინური დამწერლობის დამატებითი ასოები
69. Ⴀნბანები ლათინური ასოების დამატებითი ასოებით
70. Ⴐუსული დამწერლობის დამატებითი ასოები
71. Ⴀნბანები რუსული ასოების დამატებითი ასოებით
72. Ⴊიტერატურა

Ⴜინასიტყვაობა

Ⴀმ წიგნის ძირითადი დანიშნულებაა უცნობი ენების ამოცნობა ტექსტის ასოების გარე ნიშნების მიხედვით. Ⴚნობარი მოიცავს მსოფლიოს ორასზე მეტ დამწერლობამქონე ენას.

Ⴃამწერლობები დაყოფილია მათი წარმომავლობის მიხედვით. Ⴋაგალითად, «Ⴄვროპულ დამწერლობებში» იგულისხმება ფინიკიური დედა-ანბანიდან წარმოშობილი დამწერლობები, «Ⴀხლო Ⴀღმოსავლეთის დამწერლობებში» — არამეულისგან, «Ⴑამხრეთ Ⴀზიის» კი — ძველ ინდურ ბრახმისგან და ა. შ. Ⴃამწერლობების ასეთი დაყოფა პირობითია.

Ⴆოგი დამწერლობა იხმარება ერთ ენაში, სხვები — რამოდენიმეში, რომლებსაც ამ დამწერლობის ფარგლებში აქვთ სხვადასხვა ანბანები, საგანგებო ასოები, ნიშნები.

Ⴆოგიერთი ენა ხმარობს რამოდენიმე დამწერლობას, რომლებიც მოთავსებულია წიგნის შესაფერის მონაკვეთში.

Ⴗოველ ენაში მოცემულია ტექსტის მცირე ნაკვეთი ამ ენის გრაფიკის დამახასიეთებელი თავისებურებებით და განმასხვავებელი ნიშნებით, ამ ენაზე მოლაპარაკე ადამიანების რაოდენობა, ენის გავრცელების არეალი და მისი ადგილი ენების გენეალოგიურ კლასიფიკაციაში.

Ⴜიგნის ბოლოში დიდი რაოდენობით მოცემულია ტაბულები და მაჩვენებლები, რომლებიც უადვილებენ მკითხველს ცნობარის ხმარებას.

Ⴜიგნში გამოყენებულია მთავრული ასოების ხმარების ორთოგრაფიული წესი. Ⴄ. ი., მთავრული ასოებით იწყება ახალი წინადადების პირველი სიტყვა და აგრეთვე საკუთარი და პირადი სახელები. Ⴄს წესი მოქმედებს სხვა ევროპულ დამწერლობებში და ქართულშიც ფართოდ იყო ხმარებაში მე–19 ს. მეორე ნახევრამდე.

ႤႥႰႭႮႳႪႨ დამწერლობები

Ⴁერძნული (ძვ. წ. 9 ს.)

Ⴊათინური (ძვ. წ. 7 ს.)

Ⴕართული (ძვ. წ. 5 ს. (ძვ. წ. 412 წ.)

Ⴐუნული (ახ. წ. 1 ს.)

Ⴉოპტური (3 ს.)

Ⴑომხური (5 ს. (406 წ.)

Ⴈრლანდიური (8 ს.)

Ⴑლავური (9 ს.)

Ⴉომი (14 ს.)

Ⴐუსული (18 ს. (1708 წ.)

Ⴋისიონერული (19 ს.)

Ⴙეროკის მარცვლოვანი ანბანი (1809 წ.)

Ⴎოლარდის დამწერლობა (20 ს.)

Ⴁერძნული დამწერლობა
(ძვ. წ. 9 ს.)

Ⴁერძნული

Ⴊათინური დამწერლობა
(ძვ. წ. 7 ს.)