Кітапта Нысанбай жыраудың «Кенесары-Наурызбай» жыры мен Иманжан Жылқыайдарұлының «Кенесары-Саржан» жыры беріліп отыр. Жырда қазақтың соңғы ханы — Кенесарының ерлікке толы жорықтары, орыс отаршылдығына қарсы күресі, даңқты сарбаздарының есімдері дәріптеледі. Бұл кітап мектеп оқушылары мен мұғалімдерге, бала тәрбиелеп отырған ата-аналарға, қазақ тарихына қызығатын барша оқырманға арналады.
бірден жеңіліп қалмады. Тіпті кей кездері айқас стратегиясын сәтті құрғаны сонша бірнеше бекінісін басып алып, өртеп жіберді. Әлбетте империяның шеңгеліне оңбай іліккен қазақ жұрты оның көтерілісін қару-жарақтың күшімен қолдап кетуге дәрмені болған жоқ. Қала берді, патшадан шен алып, империяның мүддесіне қызмет етуге еті үйреніп кеткен шынжыр балақ, шұбар төс байлар статус-квоны өзгертуге құлықты болған жоқ. Бірақ сонда да айбынды ханның тәуелсіздік үшін басын бәйгіге тігуі жақтастарына жігер сыйлап, дұшпандарының құрметін оятты. Кенесары ХІХ ғасырдың қақ ортасында өмір сүріп, соңына дейін күресіп, шейіт болғасын ол жайындағы деректер жақсы сақталған. ХХ ғасырдың басында дербес ел болудан бір жола түңілуге айналғанда 1917 жылғы ақпан төңкерісі автономды ел болса да, өз алдына бір республика құрудың жылт еткен мүмкіндігін туғызды. Әлихан бастаған сауатты қазақтар осы мүмкіндікті пайдаланып, Алаш автономиясын құруға бар күшін
Он екіге жас жетті, Гүлдей жайнап Наурызбай. Шыбықтай белі бұралып, Кеуде шалқақ, қасы – жай. Іздеп келді Кенені Қарауылдан шығып Бөгенбай. Кертайлақ атты ойнатып, Дулыға қылыш жайнатып, Табыннан келді Бұқарбай. Иман, Дулат, ер Жәуке, Үйсіннен Шәкір, Төлебай. Ақауыз атпен алысып, Шұбыртпалы Ағыбай. Ұранға шыққан Меңдібай. Бағаналы руы Жанбары ұлы Тұрсынбай. Атақты үлкен ұста еді Соғатын сауыт-сайман-ай. Атамбетұлы қос батыр – Бөкенбай мен Шығамбай. Орынбайұлы Жанайдар Төртуылдан шыққан ер еді.
