Дайындаған: Елмұрат Ораз

 

«Шабыт» баспасы

Алматы, 2022

Ертедегі Шора батыр

(Мұсабай жыршы нұсқасы)

Бұрынғы өткен заманда Аққамыста Шорахан жер екен. Сол жерлердің ішінде Кеуісұлы тама деген ел екен. Ындыстанлы ханы екен. Түрікпенмен жау екен. Түрікпен ханы Ақтайша деген хан екен. Ақтайшаның қасында Әліби деген би екен. Екеуі бірге таманы жаулап жүр екен. Ақтайша, Әлібидің жерін тартып алған соң, тар жер болып қалған соң Қазан қаласына қашып барады. Сонан орын алады. Сол көшкен тамаға жете алмай, бір тоғыз үй айрылып қалады. Тоғыз үйді Ақтайша көшіріп қасына алады. Ай басы сайын тоғыз үйге алпыс теңге салады. Сондай шығын алады. Ханнан қорлық көреді. Ақшасы жоқ жарлының жалғыз баласын ақшаға сатып береді. Ақтайша малын бақтырады. Тоғыз үйлі тамаға қаланың шығынын тарттырады.

Марықбай деген бай еді, әр түлікке, малға сай еді. Сонша дәулет бітсе де, бір балаға зар еді. Марықбайдың әйелі Гүлқаныс деген бәйбіше жасы алпысқа келгенше перзент көрмей жүр еді.

Жаңа бір күн болғанда, таң сарғайып атқанда ерте тұрады.

Белін қынай буады,

Бір көзінен қан ағып,

Бір көзінен жас ағып,

Марықбай жылап жатқанда

Қасына келіп жылайды,

Марықбайға толғайды:

— А, Марықбай, Марықбай, — дейді,

Жатқаның ба аңдамай?

Перзент көрмей дүниеден

10 Неден болдың сор маңдай?

Өткір балта, кескір шот,

Кесіп алса талдікі.

Кішкентайдан жиған мал

Бір күні көзден жоғалса,

Марықбай бай кімдікі —

Қаһары келсе хандікі,

Мейірі келсе бидікі.

Малы құрсын не етелік,

Баласыз жерде мал жиып не етелік.

20 Ханнан қорлық көргенше,

Тоғыз қақпалы қаланың

Отын беріп, шығынын

Жаннан төлеп бергенше,

Әулиеге кетелік.

Алла перзент бермесе,

көздің жасын көрмесе,

Мұнан да Қағба кетелік.

Мен айтайын ақылды:

Ақпанда сай Сыр еді.

30 Бибі Бәтима дейтұғын

әйелдердің пірі еді.

ЫІқылас-Ата әулие

Еркектердің пірі еді.

Піриялардың белгісі —

Мәдинаның жолында

Балшықтан салған мешіті

Бұзылмай әлі тұрған-ды.

Қасына барған пендесін

...