Дайындаған: Елмұрат Ораз

 

«Шабыт» баспасы

Алматы, 2022

Гүлнәр қыз

Бисмилла сөздің патшасы,

Әдеп емес әр істі

Бейбисмилла бастаса.

Бисмилламен басталар

Әр жұмыстың нақ басы.

Құранның сөзі қатасыз,

Кітаптың бар-дүр қосары.

Бұл дүниеден көшеді

Бір Құдайдан басқасы.

10 Көрінген көзге жаладан

Адамның бар ма қашпасы.

Аз ғана ермек етейін,

Болсын сөздің бастасы.

Жігіттің көңілі қамығар,

Жаман болса ашынасы.

Өлеңнің көбі ойымда,

Асы-жапы пендеміз

Күнәһым көп мойнымда.

Талай дастан шығардым

20 Келтіріп сөзін орынға.

Және бір дастан жазғалы

Қалам алдым қолыма,

Өлең-жырды осылай

Үйір қып алдым бойыма.

Жаратқан Алла бір Құдай,

Көңілдің ашқын жолын да.

Тірлікте қайыр қылғаның,

Қиын жерге барғанда

Тиеді нақты қолыңа.

30 Жылағанды жұбатса,

Сақыға қосар оны да.

Әзелде тағдыр жаратқан,

Мұратқа жетсін талаптан.

Не патша кетті дүниеден,

Аузына жанды қаратқан.

Бұл дүние кең сарай,

Өтпеген жан жоқ сынақтан.

Ақыры бір күн кемшілік

Бай болсаң да манаптан.

40 Баста жазған несібе,

Жетіледі себеппен.

Дүниеге келген адамзат

Ілінеді сынаққа.

Он бір жасқа келгенде

Айналдым оқушы талапқа,

Он сегізге келгенде

Түйсіндім барша азапқа.

Жиырма екіге келгенде

Айналдым өлең тарапқа.

50 Бұйырған бізге несібе,

Осыдан болған себеп те.

Дүние жалған опасыз,

Салған салмақ нелерге.

Ақын ныспым жайылды

Жоғары менен төменге.

Талай өлең шығардым,

Мәлім болса көп елге.

Әуелден ұстаз болса құр,

Дүние талап өнерге

60 Осы сөзді шығардым

Елу екіге келгенде.

Бұрынғылардың нұсқасы

Себеп болды демеуге.

Үш дастан бұрын шығардым,

Айтайын оны мен енді.

Біреуі — «Шынның патшасы»,

Екінші — «Аяр» деген-ді.

Үшіншіде— «Түснама»,

Қолға алдым осы өлеңді.

70 Осы сөзді бастадым

Қылмаққа сөзін шеберлі.

Өлеңге жаман өшіктім,

Қолға алдым мен мұны енді.

Ілімді Құдай берген соң,

Шашайын халыққа өнерді.

Сөз қылайын аз ғана

«Ғалат, Гүлнәр» дегенді.

Пенденің ризық несібін

Құдайдың өзі береді.

80 Баршаға қамқор бір Құдай,

Құдіреті шебер-ді.

Айтайын «Ғалат, Гүлнәрді»,

Басқаның не керегі.

Жас келді елу екіге,

Сөзімнің шықты кетігі.

Айтқанменен келмейді

Бұрынғы сөздің ұраны-ай,

Жад қылалық Құданы-ай.

Өлеңнің түстім соңына,

90 Ешкімнің сөзін бұза алмай.

Басқа жағын келтіріп,

Айтайын сөзді ұзамай.

Жанары кеміп көзімнің,

Әйнексіз қалдым сыза алмай.

Салсүйек болып қалыппын,

Жатырмын әлі тұра алмай.

Тыңлап отыр, жақсылар,

Айтайын бастап мынаны-ай.

Әлқисса, ілгері өткен заманда бір кедей жігіт бар еді. Өзі жалқау молла еді. «Менің ырыздығыма Құдайдың өзі қарыздар екен» деп жұмыс істемей жата береді екен. Күндерде бір күні аштан өлетін болған соң «мен жатып өлгенше, жүріп өлейін» деп, қиялданып бет алдына жүріп кетті. Нұсқасы өте сұлу екен, мазмұны мынадай.

Заманда өткен ілгері,

100 Бір сұлу жігіт бар екен,

Келіскен сипат түрлері.

Жалқаулықпен жатады,

Жұмыссыз күндіз-түндері.

Құранды, аз ғылым оқыған

Жақсы әлім молла өзі.

Құдіреті күшті бір Құдай

Әр күйге салар пендені.

Ешбір жұмыс қылмайды,

Тәкбір қылар Аллаға.

110 Сермесең қылышы келеді,

Үсынған өзі кәллаға.

Бір жаратқан Құдайым

Ризығын берер әммаға.

Құдіретіне оңай-ды,

Қиын жұмыс пендеге.

Қамсыз өскен пенде емес,

Тағы да дейміз әр неме.

Күллі жанды жануар

Ризығына Егем қарыздар.

120 Жеткізіп тұрар дембе-дем,

Себепші өзі Бір уа Бар.

...