«БАБАЛАР СӨЗІ» СЕРИЯСЫНАН
ЖҮЗ ТОМДЫҚ
ТАРИХИ ЖЫР
ЕР ӨТЕГЕН
Бішкек қаласында қырғыздар мен қазақтардың үлкен тобы бас қосыпты. Сол топта бір күні қырғыз манабы Шабден мен қазақ биі Ноғайбай сөз таластырып қалыпты. Соның ертеңіне Шабден: «Ноғайбай қазақтармен түстеніп кетсін» деп кісі жіберіпті.
Шабден ақ үйлерді тіккізіп тастап, Бішкектің арғы сыртындағы Төтелдеш деген жерде жатқан екен. Ноғайбай Алғадайды және тағы жиырма шақты кісі ертіп Шабденнің ауылына барыпты. Сөйтсе, Шабден оларды шақырып, қырғыздың ерлігін, бектігін, манаптығын айтып, Ноғайбайды мұқатайын деген екен.
Тамақ беріп болған соң жыршыларына қырғыздың Манас, Семетейін, одан кейін Жаңғараш, Жантай, Қанай, Бәйтіктердің бектігін, манаптығын, ерлігін және олардың Кенесары хан мен Наурызбай сұлтанды өлтіргендіктерін айтқызыпты.
Одан кейін Шабден мақтана сөйлеп:
– О, Ноғайбай, қазақтар «бізден көппіз» деп мақтанасыңдар, бірақ ауызға ілінер түктерің жоқ. Ерлік десең, қырғызда, манаптық десең қырғызда, сендерде осы не бар? Ертең мен қырғыздарымды жинасам, нелеріңді айтар едіңдер? – депті.
Ноғайбай сөз таластырмай: – Ертең бірақ сөйлесерміз, – деп орнынан тұрып жүріп кетіпті. Манап аулынан шығысымен қазақтар елге кісі шаптырып, ақындарын жинапты, Әулиеатадағы Майкөт ақынды алдырыпты, барлығы төрт-бес ақын жиналыпты. Ішінде домбырашы Байсерке бар екен. Ақылдаса келіп өлеңді Майкөт бастамақ болыпты.
Содан ертеңіне түс ауа Шабденнің тіккізген үйлеріне қазақтан қырық-елу кісі келіп түсіпті. Қырғыздар да көп жиналған екен. Біраздан кейін домбыраның құлағын ұзақ бұрап, Майкөт ақын керіліп өлең бастапты.
– Ассалаумағалейкүм, жиналған көп,
Келдік сәлем сіздерге берейін деп.
Жиналып қазақ-қырғыз бас қосқанда
Дидарын үлкен-кіші көрейік деп.
Ассалаумағалейкүм, қырғыз халық,
Енді айтпасам бола ма сөздің шарты. Жантайың біз білетін қайтыс бопты,
Қайырлы болсын енді оның арты.
Ассалаумағалейкүм, манаптарым,
10. Жер жарған манап деген атақтарың.
Бас қосып қырғыз-қазақ отырғанда
Өлеңді біраз ғана мен айтармын.
Қазақпыз қалың жатқан сахарада,
Бұрыннан еркін өскен кең далада.
Келіп ем ұлы жүзден – ел дулаттан,
. . . . . . . . . . . .
Ішінде ұлы жүздің дулат көбі,
Көптігін жақсы білер қырғыз тегі.
Көптігі ерлігіне сайма-сайын,
20. Біледі бұрыннан-ақ Шабден өзі.
Дулаттың кім білмейді Төле биін, Кейінгі Тойшыбек пен Сыпатайын.
Ерлігі ел аузында ертек болған,
Қойкелді, Өтеген мен Малдыбайын.
Үшеуі бұл кейінгі ертеде өткен,
Кімдер бар заманында оған жеткен?!
Жоңғарды, торғауытты қатар қырған
Баласы Өтеғұлдың ер Өтеген!
Өтеген халқы үшін дүние кезген,
30. Басқаның зұлымдығын ерте сезген.
Жантайың батырым деп мақтайтұғын
Басқаға дінін сатып, шекпен киген.
Өтеген халқы үшін дүние кезген
Жиделі Байсын жерінде аты өлген.
Ұнатпай сол жерді де көңіліне,
Жеріне туып-өскен қайта келген.
Ел үшін қайрат еткен ер Өтеген
«Арман жоқ елім үшін өлсем» деген.
Жерінде туып-өскен Жетісудың
40. Өтіпті жетпіс төртте дүниеден.
Біледі қырғыз-қазақ Өтегенді,
Ұмытса, ойына алар Шабден енді.
Берейін домбыраны Тілеміске,
Ал, Тіке, атаң жайлы айтып берші, –
деп домбыраны Тілеміске беріпті. (Тілемістің ол кезде жас кезі екен).Домбыраны алысымен былай деп өлең бастапты:
Домбыра екі шекті қолға алайын,
Азырақ тамаша етіп ән салайын.
Арғы атам аты шулы ер Өтеген,
Мен неге бұл арада қорғалайын.
Бабамның белгілі аты бар қазаққа
50. Ұлы жүз – қоңырат, үйсін, көп дулатқа.
Орта жүз – уақ, керей, арғын, найман,
Кіші жүз – алшын, жаппас – кең аймаққа.
Бабамды құрметтейді барлық қазақ,
Әңгіме-жыр етеді есіне алып,
Ерлігін, батырлығын мақтан етіп,
Мың ақын Жетісуда жүрер жырлап.
Соның бірі Екейде,
Қырғыз білер Сүйінбай.
Қатағанды қатырған,
60. Төбеден ұрып өлеңмен,
Тал түсте соққан құйындай.
Қырғызда бізге белгілі,
Бұдан да өткен бұрында-ай.
Ел сөзіне бастайын,
Басқа жаққа бұрылмай.
Батыр көп-ті қазақта
Қайрат еткен елі үшін,
Басын қиған өлімге
Сайлы сана, ен дала,
70. Адырлы қырқа белі үшін,
Мөлдір тұнық көлі үшін.
Биік таулы кең алқап,
Туып-өскен жері үшін.
Сахарада сайраңдап,
Еркін өскен елі үшін.
Осындай ердің бірі еді
Халқы аузына ілінген.
Еңбегі елге білінген,
Құрметті өткен бабамыз –
80. Дулаттан шыққан Өтеген.
Аты-жөнін сұрасаң,
Дулаттан бастап тараған.
Жаныстан бастап саналған.
Жарылқамыс Бәйдібек,
Таралғанның Бұқардан
Біреуі еді Сырымбет.
Жетісудың көк орай
Айдынды сала алқабын
Өсті ұрпағы мекендеп.
90. Ел аузында мақал боп:
«Қамыс көп пе болмаса,
Жаныс көп пе» дегендей,
Сырымбеттің ұлдары
Жеке-жеке ауыл боп,
Өсіп еді желілеп.
Сырымбеттен таралған
Жылқыайдармен алтау еді.
Барлығының ішінде
Өтеғұлдың ұлы көп.
100. Айтушы еді ағайын
«Мал мен басын бірдей қып
Құдай бұған берді» деп.
Ауыр іске жолығып,
Бір жетінің ішінде
Оба деген аурудан
Он екі ұлы қырылып,
Өтеғұл зарлап жылап еді.
Өткен іске өкінбе,
Туған адам өледі.
110. Жазуы көп Алланың.
Күйігіне шыдап ед.
Жүргенде солай зарығып,
Кең дүниені тарығып,
Келгенде жасы алпысқа,
Уайымға салынып.
Қабыл болып тілегі,
Жарылғандай жүрегі.
Бір ұл көріп артынан,
Жайнады гүлдеп жер – көгі.
120. Елдің салты – ертегі
Келе жатқан ертеден.
Шақырды елді тойына,
Жылқы сойып үш тоғыз
Ылғи құла бөртеден,
«Өтелді, – деп, – өлгенің»,
Жиналған халық ұйғарып,
Атын қойған Өтеген.
Өтеген өсіп дүрілдеп,
Өмірге жайып құлашын,
130. Айрықша адам еді.
Сүйегі ірі шын асыл,
Тік қабақты үлкен көз.
Жанары өткір болаттан.
Төбесінде мүйізі
Көрсетер еді өзгеше
Ажарлы етіп нұсқасын.
Он жасына келгенде,
Сырттан көрген адамдар
Балаға оны қоспайтын,
140. Қара торы, қыр мұрын,
Дейді халық сыйлайтын.
Оннан аттап асқанда,
Он бірге аяқ басқанда,
Қаза болып әкесі,
Жас Өтеген айрылды
Мәпелеген әкеден.
Әкесінің інісі
Өтеп еді жанашыр
Бірге туған шешеден,
150. Көрсетпеді жетімдік.
Өтегеннің ер Өтеп
Қабағына қарады,
«Жетім ісі қиын» деп.
Тел өсірді батырды
Жас ботадай мәпелеп.
Жігіт болды Өтеген,
Он алтыға жасы кеп.
Сауық етті ауылда,
Тамашалы сылқым боп.
160. Ертелі-кеш жүргенде,
Жылқы жаққа барып кеп,
Аралаушы еді жылқыны,
Көңіліне жағар ат іздеп.
Қоя берді еркіне,
Үндеместен ер Өтеп.
«Атын өзі тапсын» деп,
Талабына разы,
Қуанады ішінен,
Ойында оның сынау тек
170. Бауырының талабын
Қайтіп Өтеп көрсін жек.
Кездесті бір күн жылқыда
Бас жылқышы шал Күсеп
Жақын келді Өтеген
«Көпті көрген ата» деп,
Түсіндірді бар ойын.
Аралайтын жылқыны,
Жанына серік ат іздеп.
Қабыл алып тілегін,
180. Ертіп жүрді баланы,
Түсінген соң қарт Күсеп.
«Біраз саяқ Қараойда
Жайылушы еді» деп бөлек.
Ат жүргізбес оралып,
Қара ойдағы қалың шөп.
Жаны сүйер жылқының
Белесінде қыраттың
Бөріктей топ-топ ебелек.
Жайылып жүрген жылқыдан
190. «Берер атым мынау?» деп,
Көрсетті қартың бір тайды
Беткейде жусап тұр екен,
Ұзын мойын, қысқа бел,
Марал құлақ, қара көк.
Байқап әбден көрген соң,
Жауап берді Өтеген:
«Көңіліме ұнайды» деп.
Естіген соң ол сөзін,
Жылқыны топтап жинады,
200. Шошытпай, жайлап қарт Күсеп.
Өтеген салды бұғалық,
Қыл арқанды ілгектеп.
Сескенген бой асаудың
Секіргенде атыла,
Қос қолдап тартты Өтеген,
Үзеңгісін нық тіреп.
Қылқынған асау тоқтады,
Қақпанға түскен арқардай
Қолтық еті дірілдеп.
210. Арқанды орап білекке
Тартып өзіне біртіндеп.
Долданған асау міз бақпай,
Жүгендеді Өтеген,
Төрт аяқтап тұрды тек,
«Іздегенді таптым» деп.
Жалынды жүрек арыстан
Іздегенін тапқан соң,
Мініп алды ер ерттеп.
Астына аты тиген соң,
220. Райымбек досы қасында,
Қордайдың келіп басына,
Ұстатып атын досына,
Жаяу барып сыйынды
Үйілген мола тасына
«Жауыңа мен барам» деп,
Жедел мінді атына.
Алатаудың ар жағы
Қалың жатқан қалмақтар.
Дулатқа көзін алартып,
230. Тиіпті батыр шетінен.
Күнде шауып мазалар,
Қырандай самғап түлкі алар.
Қасына ерді серік боп
Бір інісі – Тауасар,
Райымбек, Наурызбай,
Басқалары тағы бар.
Жаудың бетін қайырып,
Беттетпеді көп жылдар.
Тыныш жатты бұл кезде
240. Жалайыр, албан, наймандар.
Қорыққанын көрген соң,
Аттанды солай қалмақтар.
Қарғадай қалың көп екен.
Зеңбірегі тарсылдап,
Қаптады кәпір құрғырлар.
Көрген соң мұны орта жүз
Үйсінге қарай сырлықты.
Екі жүздің баласы
Төмен қарай бір ықты.
250. Елін қорғап өлімнен,
Жауға қарай қол шықты.
Қолды бастап найза ұстап,
Өтеген батыр ол шықты.
Қалың қазақ жабылып
Жауға қарай оқ атты.
Талай жауды Өтеген
Садақпен атып құлатты.
Жаудың алдын кескестеп,
Көшкен елді ұзатты.
260. Қойкелді, Сәмен, Наурызбай,
Қасындағы батырлар –
Райымбек, Шінет, Тауасар,
Жасөспірім Малдыбай.
Бір жағынан килікті.
Қаракерей Қабанбай,
Қанжығалы Бөгенбай,
Шақшақұлы Жәнібек,
Ыстыдан шыққан ер Төлек,
Батырлар қайрат етсе де,
270. Ығыстырды аз қолды.
Қарақұрым жау қаптап
Сонда да ерлер саспады,
Қорқып ешкім қашпады.
Қарсы шауып Өтеген,
Жауға жолды ашпады.
Қаратаудан өткенде,
Жердің бетін шаң басты.
Қамауда қалып Тауасар,
Өтеген сонда бір састы.
280. Бауырдың ісі қиын-ды.
Қамшы басып атына,
Топты бұзып жол ашты,
Қайтіп жауға тастасын
Жасөспірім ол жасты?!
Қалың топта батырға
Қара күрең ат мінген,
Денесі зор өзгеден
Сыбан-Тайшық кездесті.
Өлтірген бұрын Өтеген
290. Бірге туған ағасын.
Сондықтан Тайшық егесті.
Ойлағаны бар оның,
Алсам дейді сол кекті.
«Жекпе-жек, батыр, жекпе-жек!»
Келе сала сұранды
Алғашқы ұрыс кезекті.
Қорықсын ба Өтеген
– Жасың үлкен көрінед, –
Алғын, – деді, – кезекті.
300. Сол ақ екен екі қол
Жекеге шығу ерлерге
Ежелден бергі ескі жол.
Жұрт көзіне көрініп,
Сондайда қайрат етпесе,
Жауға шабар батыр мол.
Батырлықтың бағасы –
Жекпе-жекте алысып,
Жауды жеңсе, әне, сол!
Орындайтын алдында
310. Өтегенге міндет зор.
Жасынан жаумен алысты,
Сол парызды біліп ол.
Қара қазан, сары бала,
Артында дулат қалың ел!
Халқы үшін ат мініп,
Найза ұстап, буды бел.
Кез-келген оның алдынан
Талай-талай әр жерде
Қиын-қыстау ауыр жол.
320. Тайшықпенен ұрысу –
Сондайлардың бірі еді ол.
Кезек алып қу Тайшық,
Кейін қарай шегінді.
Ұзап барып алысқа,
Қамшы басып күреңге,
Найзасын алып тебінді.
Екпіндетіп тура кеп,
«Жүректің тұсы – осы» деп,
Өтегенге найза ұрды.
330. Ең алғашқы екпінмен
Қара көк аздап шегінді.
Сауыттан найза өте алмай,
Ортадан «порт» деп бөлінді.
Бойын жазып керілді,
Тұратұғын мезгілмен
Кезегіне бұрылды.
Күшін жинап бойына,
Бабасын алып ойына,
Айқасуға жұмылды.
340. Жұлдыздай ағып қара көк
Жауға қарай ұмтылды.
Қасқайып тұрған қу Тайшық,
Өкпеден найза тигенде,
Ұзынынан жығылды.
Жаныштап жерге аз тұрып,
Найзасын батыр суырды.
Сүйегін оның алуға
Қалың қалмақ жұмылды,
Бір жағынан ат қойып,
350. Қазақтар да лап қойды,
Батырлар қырып қалмақты,
Қаратауды қан қылды.
Кешке дейін ұрыс боп,
Жаудың бетін қайтарды.
Қоныстан ауған қалың ел
Тоқтамай көшіп жөнелді.
Олай етпей қайтеді?
Қарақұрым қалың жау
Артынан қуып келеді.
360. Үш күн, үш түн өткенде,
Көш бастаған Қарабек
Сырға әкеліп тіреді.
Сырдың бойы қапырық,
Суы лай кір еді.
Маса мен сона ызыңдап,
Малдың тұрған соры еді.
Тоқтай алмай баяндап,
Ары қарай ел өтеді.
Күні ыссы, жері құм,
370. Енді қайда кетеді?
Соңынан естіп бұл істі,
Өтеген батыр жетеді.
Салалы жері тұрғанда,
Құмды шөлді қыдырып,
Қазақ қайда кетеді?
Жетісу қалса алыста,
Қонысына дулаттың,
Сарысу бойы жетеді.
Тілін алып батырдың,
380. Халық қайта көшеді.
Басында солай беттесе,
Жүрер жолы төте еді.
Енді міне күз жетті,
Қынаптан қылыш суырып,
Жаумен бірге қыс жетті.
Қаңтардың қары басталып,
Қалың қарлы боранда
Судан халық зорға өтті.
Біресе сүйреп сал тартып,
390. Біресе жауға оқ атып,
Өтеген қайрат көрсетті.
Судан халық өткен соң,
Өтеген қолы шешілді.
Оңына беттеп кеткен соң,
Еркімен шауып қара көк,
Аяғын әбден көсілді.
Бүркіттей самғап тиген соң,
Шыдай алмай торғауыт,
Кейін қарай жосылды.
400. Қашып келіп Тәшкеннің
Қорғанына бекінді.
Жусаған қойдай қырылып,
Келгеніне өкінді.
Қираған қалың өліктің
Құзғындар көзін шұқыды.
Келген екен көп кәпір
«Көрейін, – деп, – осыны».
Жау қашқан соң жосылып,
Қамалға кірді бекініп.
410. Кірмек болды Өтеген
Тар есігін сындырып.
Сұрады келіп батырдан,
«Қойыңыз» деп өтініп.
Райымбек, Наурызбай,
Жолбарыс, Сәмен, Бөгенбай,
Ерсары мен Байсары –
Олар да келіп жиылып,
Сөз сөйледі батырға
Заманында кім жеткен
420. Бұлбұлдай шешен Төлеге?!
Айтқан сөзі үлгілі,
Әділдігі, ақылы
Жалпыға болған өнеге.
Атағын жайған бар жерге.
Халық үшін іс етіп,
Билігі жүрген үш жүзге.
– Әй, Өтеген, Өтеген,
Батыр едің ер жүрек.
Озып туған өзгеден
430. Тілін алып үлкеннің,
Залал жоқ сабыр етуден
Әлі де алда талай бар.
Бармауыңды өтінем,
Елің кетті шұбырып.
Ақ қар, көк мұз суықта
Ақтабан болған алыс жол.
Бұл сапардан сескенем.
Аш-арыққа қараған
Бізге пайда өзгеден.
440. Атыңның басын кейін бұр,
Күтеді көмек ел сенен.
Сөзін естіп Төленің,
Өтеген кейін бұрылды.
Шұбырған елдің артынан
Батыр енді жөнелді.
Сыр менен таудың арасы
Құлазыған дала еді.
Түйе шалар түгі жоқ,
Жылқы тебер қыртыс жоқ,
450. Сусын болар суы жоқ,
Бет қаратпас желі бар,
Ұшан теңіз сала еді.
Сондықтан халық бұрыннан
«Бетпақ» деп оны атады.
Құдай басқа салған соң,
Қоныстан ауып көп дулат
Ақ қар, көк мұзда
Басқалармен қосылып
Солай қарай шұбады.
460. Алыс жолға жүре алмай,
Қара боран суықта
Талайлар жолда құлады.
Орта жолға келгенде
Көл кездесіп кішкене,
Шаршаған халық қуанды.
Айнала көлді жағалап,
Алқа-қотан қонады.
Аз ғана күн аялдап,
Арттағыны жияды.
470. «Көшеміз ертең» дегенде,
Қатты боран соғады.
Қорғаларға пана жоқ,
Қайда барып бұғады?!
Арық мал мен аш адам
Сол жерде қатып сұлады.
Артынан келген батырлар
Тірілерін жияды.
Басын жинап халықтың
Біраз сабыр қылады.
480. Осы жерле азғантай
Үш жүзден бүлік шығады.
Орта жүз кетіп Арқаға,
Кіші жүз кетіп Шалқарға,
Ұлы жүз ғана қалады.
Көшті бастап Өтеген,
Бораннан алып шығады.
Аман-есен ұлы жүз
Хан тауына келеді.
Өтегеннің бұл ара
490. Өзінің туған жері еді.
Кейін қалған үйсінді
Төле би құрап жинапты.
Білуші еді Бұлбұлың
Бетіне келер ұятты.
Жолбарысты хан сайлап,
Жұрттың басын құрапты,
Қаратау мен Хантауы
Саласына орнатты.
Дулаттың қолы күшейіп,
500. Қалмақты қайта айдапты.
Жауды қуып қаладан,
Ташкентті дулат қайта апты.
Қырғыздар оны көре алмай,
Іштері күйіп қайнапты.
Сарт пенен қырғыз бірігіп,
Абайсызда бір күні
Жолбарыс ерді өлтіріп,
Хан көтеріп қалаға,
Қоқым биін сайлапты.
510. Қатыннан қорқақ Қоқым би
Соғыспай жауға қарапты.
Кейінгі мына Қанайың,
Жанқараш, Бәйтік, Жантайың,
Қоқым биден үлгі апты.
Түсінер өзі ер Шабден
Салыстыра ойланып,
Ар жақ пенен бер жақты,
Біле тұра осыны
Шабден қалай жамандар
520. Ежелден батыр қазақты.
Сол қазақтың баласы
Әйгілі аты әлемге
Менің атам – Өтеген!
Жолын қуған қазақтың
Келе жатқан ертеден,
Көрсе де талай азапты,
Қайтпаған батыр сертінен!
Абылаймен екеуі
Жауды қуған жерінен.
530. Хантауы мен Қаратау,
Адырлы қырқа белінен.
Туып өскен кең алқап
Жетісудың төрінен
Ары қарата асыра,
Алатаудың белінен.
Көрген соң мұны, ар жақтан
Қытай шүршіт патшасы.
Қаптатқан қалың көп әскер.
Ашылған соң құс ұшпас
540. Биік қорған қақпасы.
Шүршіттің қолын көрген соң
Қаулаған қара шыбындай,
Өтеген қарсы шауыпты,
Елден бұрын шыдамай.
Жаудың қарап алдына,
Бас иіп батыр тұра ма,
Бекерден бекер қарап жай?
Кіріскен жаудың бетінен,
Бас- көзіне қарамай,
550. Ығыстыра бір жағын,
Шүршітті қырған аямай.
Абылай қорқып бұл кезде,
Тұрып қапты алыста,
Ілесуге жарамай,
Жалғыздығын көрген соң,
Шүршіттің бәрі жабылған,
Жан-жағынан қамалай.
Келіп серік болмаған
Қол бастаған Абылай.
560. Шүршіттерге бас иіп,
Бағыныпты кәпірге,
Оқ шығарып ұрыспай.
Көрген соң мұны Өтеген,
Ол жерде енді көп тұрмай,
Қамауды бұзып жол ашып,
Ауыл жаққа бет қойып,
Жүріп кеткен бұрылмай.
Өтеген батыр өкпелеп,
Абылайға келмеді.
570. Жалынса да, өзі кеп,
Қасына да ермеді.
Бір кеткен соң бөлініп,
«Халық иесі – ханым» деп,
Бетін қайтып көрмеді.
Даярланып сапарға,
Іздеуге қоныс беттеді.
Қара қазан, сары бала,
Қамын ойлап халықтың,
Ешбір тыным көрмеді.
580. Анталаған қалың жау
Батырға ұйқы бермеді,
Маңдайы шып-шып терледі.
Ақыл сұрап үлкеннен,
Төле биге келеді.
Келсе жетіп Төле би
Шөгіп қалған кезі еді,
Ыза қысып жүректі.
Кәрілігі болмаса,
Аузына үш жүз қараған
590. Ақылды ердің өзі еді.
Батырдың сөзін есітіп,
Қарт Төленің сондағы
Айтқан сөзі бұл еді.
– О, Өтеген, Өтеген,
Артық еді туысың
Өз қатарың ерлерден.
Шығар болсаң сапарға,
Жолың болсын, қарағым,
Еліңе қоныс іздесең.
600. Жоғарыда жерлердің
Жазы қысқа, қысы ұзақ.
Теріс болмас сонда да
Көзбен көріп, байқасаң.
Төмен барсаң Қап тауы
Қалай болар жан-жағы?
Ол болмаса, оң жақта
Жиделі Байсын – кең сала.
Істің байқап алды-артын,
Қимыл ет ерім ойлана.
610. Болмаса артық бұл жерден,
Елді орнынан қозғама.
Төленің алып батасын,
Жолға шықты Өтеген.
Асыл туған ер еді,
Артық болды өзгеден.
Айта берсем, таусылмас,
Тоқтайын осы жерден,
Ендігісін айтармын,
Керек болса, тағы ертең.
Білер енді хан Шабден,
611. Менің атам кім екен?
Ертеңінде Байсерке күй тартыпты. Қазақ-қырғызда ол кісіден асқан домбырашы жоқ екен, бір күн тартса да, күйі таусылмапты. Оның ертеңінде бір кеш өлеңді Майкөт ақын айтыпты. Сөйтіп, қазақ ақындары үш күн өлең айтып, Шабденді сөзбен жеңіп қайтыпты.
