Түннің маңыздылығы

Кейбіреулер түнді бір қараңғылық, тіршіліктің тоқтауы, тірі денелердің өлімі деп ойлайды. Енді біреулер үшін түн – аспан кереметтерін, Алланың құдіретін тамашалаттыратын Жаратушының көркем (жамил) сипатының көрінісі. Бірде Амр ибн Абса Пайғамбарға келіп: «Бір уақыттан екінші бір уақыттың Аллаға жақындық тұрғысынан айырмашылығы, абзалдығы бар ма?» – деп сұрағанда, Пайғамбар: «Иә, бар. Түннің ортасында пенде Аллаға өте жақын болады», – деп, түнгі уақыттың маңыздылығын білдірген.

«Түн» сөзі Құранда 114 мәрте қайталанған. Бұл сөздің мұнша қайталануы да түннің маңыздылығын арттыра түспек. Олай болуы орынды, себебі Алланың қасиетті сөзі болған Құран кәрімаспан әлеміне түнде түскен. Құранда: «Анық Кітапқа ант болсын, біз бұны берекелі бір түнде түсірдік» («Духан», 2-3). Сонымен қатар періштелердің, оның ішінде Жәбірейіл періште түнде жер бетіне түседі. Бұл жайлы «Қадр» сүресінде 4-аятта: «Періштелер және Рух (Жәбірейіл) ол кеште Раббыларының рұқсаты бойынша барлық іс үшін түседі» деп қадір түнінде түскендігі айтылған. Сондай-ақ Алла елшісі жаннат пен тозақты көріп, аспан әлемін аралап Алланың құзырына түнде көтерілген. Бұл сира кітаптарында «исра және миғраж» деген атпен ұзағынан түсіндіріледі. Сонымен қатар Құранда аталып өткен көптеген қауымға Алланың азабы түнде келген. Бұл жайлы «Ағраф» (4-аят), «Һуд» (81-аят), «Хижр» (15-аят), «Әнбие» (42-аят), «Қамар» (38-аят) секілді сүрелерде баяндалады.

Алланың мейірімі, рахметі түсіп, дұғы-тілектер қабыл болып, күнәлар кешірілетің уақыт ол – түн. Алла елшісі бір хадисінде былай дейді: «Әрбір түннің үште бірінде Раббымыз (рахметімен, мейірімімен), жер аспанына түсіп былай дейді: «Кім маған дұға етеді мен оның дұғасын қабыл етейін! Кім менен не сұрайды мен соны оған нәсіп етейін! Кім менен күнәсіне кешірім тілейді мен оны кешірейін! осылайша таң шапағы атқанға дейін жалғасады»1. Шах Уалиуллаһ жоғарыдағы хадисті былайша түсіндіреді: «Бұл жерде Алланың дүние аспанына түсуі астарлы мағынада айтылған. Түнгі уақытта адамның көңіл тыныштығын бұзатын дүние тіршілігі тоқтап, жүрек риядан, дүниеге қызықтыратын нәрселерден таз болады. Адамның руханияты Алланың рахметін, мейірімін алатындай күйде болады. Сондықтан Пайғамбар: «Алланың пендеге ең жақын уақыты түннің үштен бір бөлігі», – деген